In dit artikel belicht ik de 9 belangrijkste trends in leiderschapsontwikkeling. Deze trends zijn natuurlijk direct gerelateerd aan de ontwikkelingen op het gebied van leiderschap en de eisen die gesteld worden aan leiderschap in de 21e eeuw.
En wat zijn de consequenties voor opleidingen, programma’s en plannen op het gebied van leiderschapsontwikkeling?
1. Accent op beïnvloedingsvaardigheden
Leiderschap gaat om invloed. Een trend is dat de invloed die leiders hebben belangrijker geworden is dan uitsluitend hun hiërarchische positie. Dat heeft te maken met het feit dat organisaties platter worden en dat er andere organisatievormen ontstaan.
Binnen leiderschapsontwikkelingsprogramma’s ligt het accent nog meer op beïnvloedingsvaardigheden en samenwerkings- en interactievaardigheden. Leidinggevenden zouden meer begeleid moeten worden op het gebied van het realiseren van veranderingen.
2. Topmanagement is voorwaardenscheppend
Het topmanagement zou de programma’s voor leiderschapsontwikkeling moeten aanmoedigen en faciliteren door de gehele organisatie heen. Hoe meer mensen zich blijven ontwikkelen, hoe wendbaarder en flexibeler de organisatie wordt en blijft. Iedere leidinggevende zou toegang moeten hebben tot programma’s op het gebied van leiderschapsontwikkeling. Een opleiding op het gebied van leiderschapsvaardigheden en gedrag is allang niet meer uitsluitend bedoeld voor een selecte groep aan de top. Het is tweeledig: èn de top blijft zich ontwikkelen èn overige leidinggevenden blijven zich ontwikkelen. En als de leiders zich ontwikkelen kunnen hun medewerkers zich ook (blijven) ontwikkelen.
Topbestuurders hebben binnen hun organisatie een actieve en stimulerende rol op het gebied van coaching-, training- en mentoringprogramma’s. Leiderschapsontwikkeling zou een permanente samenwerking moeten zijn tussen het topmanagement, HR afdelingen, trainers, coaches en mentoren (intern en extern).
3. Meer teamwork
De trend gaat volgens de Hay Group meer en meer richting teamwork. Dat is nog een reden dat (toekomstige) leiders meer getraind zullen moeten worden op beïnvloedingsvaardigheden (in plaats van machtsgebruik) en leiding geven aan teams met een grote diversiteit. Teamwork gaat verder dan alleen de eigen organisatie en de leider moet de dynamiek begrijpen tussen deze verschillende contexten, tussen de vele systemen die er bestaan. Verder worden de mijns inziens onderschatte vaardigheden zoals het geven van feedback, het stellen van goede vragen, luistervaardigheid en het afstemmen binnen communicatie steeds belangrijker.
4. Eigen ontwikkelverantwoordelijkheid
Highperformers hebben een eigen ontwikkelverantwoordelijkheid.
Er is een groot motivatieverschil tussen managers die naar een opleiding ‘gestuurd’ worden en managers die zelf het heft in handen nemen om zich te ontwikkelen. De organisatie zet kaders neer voor ontwikkeling. Managers en leidinggevenden moeten zich gemotiveerd voelen initiatief te nemen om zichzelf te ontwikkelen.
5. Inzet op basis van talenten & drijfveren
Vroeger werd er hoofdzakelijk gelet op de verbeterpunten van iemand. Tegenwoordig komt steeds meer het besef dat het juist belangrijk is om aan de sterke competenties te blijven werken. Het kost minder energie, creëert tevredenheid én heeft een hogere beloningswaarde. Het is dus van groot belang om talenten en drijfveren goed in kaart te hebben en daarop in te spelen. Medewerkers die de ruimte krijgen om hun kracht in te zetten, zijn meer gemotiveerd en gedragen zich zelfstandiger en verantwoordelijker. Op deze manier straalt het management ook vertrouwen uit naar het management en de kwaliteiten van hun medewerkers.
6. Open communicatie en open communities
Het bedrijfsleven zal meer rekening moeten houden met een opkomende generatie Y. Deze generatie (geboren na 1975) heeft een sterke eigen mening en open communicatievaardigheden die verder gaan dan landgrenzen. Deze generatie maakt actiever gebruik van virtuele communities om te verbinden, te leren en te delen. De oudere generatie zal versneld moeten leren hoe zij leiding moeten geven aan deze generatie. Macht, hiërarchie, boardrooms en afstand maken nauwelijks meer indruk. Uiteindelijk zal ook in het team bekeken worden hoe het beste gecommuniceerd wordt via verschillende netwerken en social media platformen.
7. Methodische innovatie
Het toenemende verandertempo leidt ook tot veranderende methodieken in leiderschapsontwikkeling. Blended learning wordt steeds belangrijker: het aanbieden van meerdere vormen van ontwikkeling. In een programma zien we meer en meer een mix van onder meer: klassikaal, online learning, skype coaching, intervisie, gaming en mentoring programma’s.
8. Meer aandacht voor ontspanning
De werkdruk is al jaren hoog binnen organisaties en dat betekent dat het belang van een goede werk-privébalans heel groot geworden is. En ik verwacht dat dit nog verder toe gaat nemen. In mijn boek “Mijn Beste Team Ooit!” besteed ik hier veel aandacht aan. Stress en slaaptekorten lijken helaas vanzelfsprekend te zijn en worden soms ook als ‘stoer’ gezien. Adriana Huffington schreef in haar boek “De Slaaprevolutie” dat slaapgebrek het nieuwe roken wordt. Leiders en high performers hebben de verantwoordelijkheid om zichzelf fit en energiek te houden: lichamelijk, geestelijk en emotioneel. Aandacht hiervoor komt gelukkig meer en meer aan bod in leiderschapsprogramma’s. Mindfulness programma’s passen daar ook goed in. Meer over ontspanning en je energie hoog houden lees je HIER.
9. Nieuwe organisatievormen
Er zijn meer en meer trends op het gebied van organisatievormen. Bijvoorbeeld: agile werken, autonome teams, zelfsturende teams, teal organisaties, etcetera. Meer autonomie binnen teams is een goede ontwikkeling. Dat verdient wel de juiste begeleiding. Leiders worden hier steeds meer op voorbereid in leiderschapsontwikkelingsprogramma’s. Lees meer over zelfsturende teams in het artikel “Zelfsturende teams: realiteit of hype?“.
Welke trends zie jij op het gebied van leiderschapsontwikkeling?
Wil je naar aanleiding van dit artikel meer weten over wat leiderschapsontwikkeling voor jou en jouw team kan betekenen? Lees eerst mijn praktische boek:“Mijn beste team ooit! In 7 stappen naar Golden Leadership“. Of maak een afspraak om kennis te maken en te onderzoeken hoe jij in jouw organisatie het leiderschap kan versterken.
