Onlangs rondde ik mijn opleiding af tot commissaris/toezichthouder aan de Governance Academy. Wat was het heerlijk om weer in de schoolbanken te zitten en geïnspireerd te worden door de ervaren docenten en mijn mede studenten.
In dit artikel lees je over de actuele ontwikkelingen in de bestuurskamers op het gebied van governance. Ook vertel ik je wat de toegevoegde waarde is voor mij persoonlijk.
De tijd van het “old boys network” van oudere, veelal mannelijke commissarissen die een bepalende rol hadden tegenover de bestuurders van een onderneming is echt voorbij. Er is op alle fronten veel meer diversiteit. In 2022 is de wet voor meer evenwicht tussen het aantal mannen en vrouwen in de top van het bedrijfsleven (“Diversiteitswet”) in werking getreden. De Raad van Commissarissen of de Raad van Toezicht kent een grote mate van verantwoordelijkheid op het gebied van good governance en op het gebied van samenwerking met de directieleden (bestuurders).
Wat is Corporate Governance en wat is good governance?
Corporate Governance gaat over het bestuur van de organisatie en het toezicht daarop. Als dat goed georganiseerd is dan zorgt de balans tussen bestuur en toezicht voor good governance. Good governance heeft betrekking op het goed toezichthouden op het naleven van de spelregels en goed gedrag, en een juiste en transparante verantwoording door belanghebbenden binnen ondernemingen (commercieel) en instellingen (not-for-profit en financiële organisaties).
Vaak worden de termen gebruikt binnen grote(re) organisaties, maar de principes zijn uiteraard net zo goed van toepassing op kleinere organisaties, stichtingen en rechtsvormen. In de zich steeds verder professionaliserende sportwereld wordt gebruik gemaakt van de Code Goed Sportbestuur voor bestuurders en toezichthouders.
Recente strategische ontwikkelingen
Good governance is meer en meer een voorwaarde geworden voor continuïteit op langere termijn. Het biedt belangrijke handvatten in deze complexe en veeleisende tijd. Nog steeds zijn regels en procedures en het wettelijk kader belangrijk, maar daarnaast is het accent ook komen te liggen op thema’s als:
Cultuur en gedrag;
Lange termijn oriëntatie en maatschappelijk bewustzijn (o.a. milieuaspecten en duurzaamheid) en
Digitalisering (cybersecurity, AI).
Gedrag en cultuur
Wat mij bijzonder aanspreekt – in deze tijd dat grensoverschrijdend gedrag en polarisatie aan de orde van de dag lijken te zijn – is dat de aandacht voor gedrag en cultuur één van de belangrijkste thema’s in de bestuurskamer is geworden. Toezichthouders hebben een belangrijke rol bij het (mede) beoordelen van de geschiktheid van bestuurders en mede toezichthouders en het naleven van een juiste cultuur. Aanpakken van ongeoorloofd (grensoverschrijdend) gedrag wordt hiermee nog beter geborgd, benoemd en aangepakt.
Vanuit de bredere werkgeversrol wordt aandacht besteed aan het ontwikkelen van talent en het coachen van de topbestuurders op leiderschap en competenties en het organiseren van tegenkracht (feedback als leerinstrument).
Kortom, corporate governance speelt een cruciale rol in het succes en de duurzaamheid van een bedrijf door het verbeteren van transparantie, verantwoording en risicobeheer.
Mijn toegevoegde waarde
Afgelopen jaren heb ik meerdere uitnodigingen gekregen voor een rol als toezichthouder. Daarom vond ik het belangrijk om ook mijn theoretische kader te versterken. Vaak bespreek ik in mijn rol als business- en leiderschapscoach met bestuurders en ondernemers hun positie en aanpak richting hun toezichthouders. En nu kan ik nog meer beslagen ten ijs komen in de dynamiek tussen bestuurders, aandeelhouders en toezichthouders.
Tot slot
Wil je mij helpen? Graag bouw ik mijn ervaring als toezichthouder nog verder uit. Ken je organisaties die een commissaris of toezichthouder zoeken? Laat het mij weten.
En wil je meer weten over dit onderwerp? Deze boeken hebben mij geïnspireerd:
“Verdrink geen dooie eend” – Marry de Gaay Fortman.